RYNEK HURTOWY

Zdecydowana większość wytwarzania oparta jest w dalszym ciągu na paliwach konwencjonalnych, tj. węglu kamiennym oraz węglu brunatnym. Kontynuowany jest także wzrost udziału źródeł wiatrowych i innych odnawialnych źródeł energii.

W przypadku wytwórców główne formy sprzedaży energii elektrycznej stanowi sprzedaż w ramach rynków regulowanych, gdzie dominujące znaczenie ma giełda energii oraz sprzedaż do przedsiębiorstw obrotu. Natomiast w przypadku przedsiębiorstw obrotu kierują one sprzedaż głównie do innych przedsiębiorstw obrotu oraz do odbiorców końcowych. W mniejszym stopniu, choć również znaczącym, kierują sprzedaż na giełdę energii.

RYNEK DETALICZNY

Uczestnikami rynku detalicznego, obok odbiorców końcowych (zarówno w gospodarstwach domowych, jak i przedsiębiorstwach), są przedsiębiorstwa zarządzające siecią dystrybucyjną, w tym operatorzy systemów dystrybucyjnych (OSD) i sprzedawcy energii elektrycznej (przedsiębiorstwa obrotu).

Duże znaczenie dla funkcjonowania rynku detalicznego mają IRiESD. Instrukcje te określają zasady działania rynku detalicznego energii elektrycznej, w tym m.in. procedurę zmiany sprzedawcy, zasady wyznaczania i przekazywania danych pomiarowych przez OSD, zmiany podmiotów odpowiedzialnych za bilansowanie handlowe oraz zasady postępowania w przypadku utraty dotychczasowego sprzedawcy przez odbiorców w gospodarstwach domowych (sprzedaż rezerwowa). Odbiorcy energii elektrycznej są uprawnieni do otrzymywania energii elektrycznej w sposób ciągły i niezawodny od wybranego sprzedawcy tej energii.

Więcej informacji o podziale rynku energii elektrycznej: 

Podstawowe formy działalności uczestników rynku:

• Rynek kontraktów bilateralnych,
• Rynek giełdowy obejmujący rynek dnia następnego (transakcje SPOT) i rynek praw majątkowych (certyfikaty zgodne z przepisami Prawa),
• Rynek bilansujący tj. techniczny rynek funkcjonujący jako rynek dobowo-godzinowy, którego zadaniem jest równoważenie zużycia energii elektrycznej poprzez sterowanie krajowymi źródłami wytwórczymi oraz możliwościami wymiany międzysystemowej, a którego operatorem jest OSP.

Więcej informacji o podziale rynku energii elektrycznej: 

Na rynku energii elektrycznej działa kilka grup uczestników:

• Wytwórcy energii elektrycznej,
• Operator systemu przesyłowego,
• Operatorzy systemów dystrybucyjnych,
• Spółki obrotu.

Więcej informacji o podziale rynku energii elektrycznej: 

Spis obowiązujących Ustaw, Rozporządzeń, Prawa Wspólnotowego i Orzecznictwa sądowego w zakresie rynku i obrotu energii elektrycznej. 

Zestawienie aktów prawnych:

• Urząd Regulacji Energetyki
• Towarzystwo Obrotu Energią
• Centrum Informacji o Rynku Energii
• Towarowa Giełda Energii
• Ceny Energii na Towarowej Giełdzie Energii
• Polskie Sieci Elektroenergetyczne

Obecnie każdy może zmienić sprzedawcę energii elektrycznej. Wystarczy wybrać ofertę, która bardziej nam odpowiada i podpisać umowę z nowym sprzedawcą. Ważne jest jednak, by nie robić tego pochopnie - decyzję należy podjąć świadomie i nie podpisywać żadnych dokumentów bez  dokładnego zapoznania się z nimi.

Nieuczciwi sprzedawcy prądu

Jak w każdej branży zdarzają się firmy, które wykorzystują niewiedzę potencjalnych klientów i zawierają z nimi umowy często dla nich niekorzystne. Zdarza się nawet, że klienci nie są świadomi zmiany sprzedawcy prądu. Dzieje się tak najczęściej, gdy nieświadomi istnienia konkurencyjnych firm na rynku energii każdego przedstawiciela firmy energetycznej traktują jak „inkasenta” czy „pana z elektrowni”, których wizyta w domu czy prośba o podpis nie dziwi i nie budzi podejrzeń. Dlatego też zawsze należy sprawdzać wiarygodność akwizytora. 

Porady

Po zweryfikowaniu danych sprzedawcy, w  przypadku zainteresowania skorzystaniem z oferty innej firmy i zmianą sprzedawcy energii, należy dokładnie przeanalizować przedstawioną ofertę i dokumenty, które sprzedawca przekazuje do podpisu.

Należy  sprawdzić dokładnie warunki umowy, np:

• czy ceny zawierają podatek VAT,
• jakie są opcje płatności (w tym termin i sposób dokonywania płatności),
• jaki jest okres obowiązywania umowy i warunki jej wypowiedzenia oraz czy jest ona przedłużana automatycznie.
• wysokość opłat stałych (np. opłaty abonamentowej lub handlowej),

Dodatkowe opłaty, inne płatne usługi (np. dodatkowe ubezpieczenie) i kary umowne - wszystkie te pozycje mogą wpłynąć na wysokość rachunku za energię elektryczną.

Zbiór praw konsumenta energii elektrycznej:

1. Zawarcie umowy z nowym sprzedawcą

Aby zachować ciągłość dostaw energii, nowa umowa powinna wejść w życie z dniem następującym po dniu wygaśnięciu dotychczasowej umowy sprzedaży z dotychczasowym sprzedawcą.

2. Wypowiedzenie umowy sprzedaży dotychczasowemu sprzedawcy (ten krok może wykonać nowy sprzedawca)

Pierwsza zmiana oznacza wypowiedzenie przeważnie tzw. umowy kompleksowej, która obejmuje zarazem warunki sprzedaży energii oraz świadczenia usługi dystrybucji.

3. Zawarcie umowy o świadczenie usługi dystrybucji (ten krok może wykonać nowy sprzedawca)

W przypadku wypowiedzenia umowy kompleksowej, oprócz nowej umowy sprzedaży, zawarta zostaje także umowa o świadczenie usługi dystrybucji z operatorem systemu dystrybucyjnego (OSD). Ta umowa wchodzi w życie w dniu następującym po dniu rozwiązania dotychczasowej umowy kompleksowej. Taką umowę można zawrzeć na czas nieokreślony. Nie trzeba jej także wypowiadać oraz ponownie zawierać przy kolejnych zmianach sprzedawców.

4. Poinformowanie OSD o zawarciu nowej umowy sprzedaży (ten krok wykonuje nowy sprzedawca)

Zgłoszenie musi odpowiadać standardom przyjętym przez właściwego OSD. Na podstawie otrzymanych informacji OSD w terminie nie przekraczającym 5 dni roboczych od daty otrzymania wniosku zgłoszenia zmiany sprzedawcy dokonuje jego weryfikacji formalnej oraz sprawdzenia, czy taki Odbiorca znajduje się na jego terenie i czy jest rozliczany w jego systemie bilingowym. Po dokonaniu weryfikacji odsyła do Odbiorcy i nowego sprzedawcy potwierdzenie zarejestrowania wniosku lub odmowę zarejestrowania ze względu na: brak lub niezgodność danych zawartych we wniosku, brak umowy generalnej z danym sprzedawcą, lub ze względu na inną przyczynę formalną. W przypadku weryfikacji zakończonej wynikiem negatywnym procedura zmiany sprzedawcy zostanie przerwana i należy ją powtórzyć po usunięciu przyczyn weryfikacji negatywnej.

5. Dostosowanie układów pomiarowo-rozliczeniowych (liczników)

Po zmianie sprzedawcy energii elektrycznej konieczne może się okazać dostosowanie układu pomiarowo-rozliczeniowego. Obowiązek dostosowania układu pomiarowo-rozliczeniowego spoczywa na właścicielu układu pomiarowo-rozliczeniowego (w przypadku taryfy A i B właścicielem układu jest odbiorca, w przypadku taryfy C właścicielem jest OSD).

6. Końcowe rozliczenie z dotychczasowym sprzedawcą

Odczyt licznika następuje w dniu zmiany sprzedawcy, czyli w dniu wejścia w życie nowej umowy sprzedaży. Odczytu dokonuje operator systemu dystrybucyjnego. Operator przekazuje stan licznika (stan na dzień zmiany sprzedawcy) zarówno dotychczasowemu, jak i nowemu sprzedawcy w danym terminie. Na tej podstawie przygotowywane jest przez dotychczasowego sprzedawcę końcowe rozliczenie.